Rằm tháng 7, hay còn gọi là Lễ Vu Lan, là một trong những ngày lễ truyền thống quan trọng nhất trong văn hóa Phật giáo và tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Đây không chỉ là dịp để con cháu báo hiếu cha mẹ, ông bà mà còn là cơ hội để thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên và các linh hồn đã khuất. Hãy cùng Dasdoor tìm hiểu kỹ hơn về ngày này nhé!
Nguồn gốc và ý nghĩa của Rằm tháng 7
Rằm tháng 7, hay còn gọi là Lễ Vu Lan, có nguồn gốc từ Phật giáo, cụ thể là từ kinh Vu Lan Bồn. Theo truyền thuyết, ngày này xuất phát từ câu chuyện về Mục Kiền Liên, một trong mười đại đệ tử của Đức Phật, đã cứu mẹ mình ra khỏi địa ngục nhờ vào lòng hiếu thảo và sự tu hành chân chính. Từ đó, Rằm tháng 7 trở thành ngày lễ quan trọng để con cháu báo hiếu, tưởng nhớ đến công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ và ông bà tổ tiên.
Không chỉ dừng lại ở đó, Rằm tháng 7 còn là ngày để các gia đình tổ chức cúng chúng sinh, tức là cúng cho các vong hồn không nơi nương tựa, không người thờ cúng. Ngày lễ này thể hiện lòng từ bi, bác ái trong đạo Phật và tín ngưỡng dân gian.
Lễ Vu Lan trong văn hóa Việt Nam
Trong văn hóa Việt Nam, Rằm tháng 7 không chỉ là ngày lễ Phật giáo mà còn là ngày lễ lớn trong tín ngưỡng dân gian. Đây là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo, biết ơn và tưởng nhớ đến tổ tiên. Trong những ngày này thường diễn ra các hoạt động báo hiếu, như tặng quà, cúng giỗ, và làm từ thiện,…
Nhiều gia đình Việt còn tổ chức các buổi họp mặt gia đình, cùng nhau nấu nướng, chuẩn bị mâm cỗ cúng và hồi tưởng những câu chuyện về tổ tiên. Đây là dịp để gắn kết các thành viên trong gia đình và cũng là cách để giữ gìn và truyền lại những giá trị văn hóa, đạo đức cho thế hệ sau.
Cách cúng Rằm tháng 7 theo phong tục truyền thống
Cúng Rằm tháng 7 là một phong tục trong văn hóa Việt Nam, thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên và các vong hồn. Bạn có thể tham khảo các bước cúng Rằm tháng 7 sau:
– Chuẩn bị mâm cỗ cúng tổ tiên: Mâm cỗ cúng tổ tiên thường gồm các món ăn truyền thống như xôi, gà, nem, chả, canh, và hoa quả. Ngoài ra, nhiều gia đình cũng chuẩn bị thêm bánh kẹo, rượu và nước trà để dâng lên bàn thờ tổ tiên.
– Chuẩn bị mâm cỗ cúng chúng sinh: Mâm cỗ cúng chúng sinh đơn giản hơn, bao gồm cháo trắng, hoa quả, bánh kẹo và tiền vàng mã. Người ta thường đặt mâm cỗ này ngoài sân hoặc trước cửa nhà để các vong hồn không nơi nương tựa có thể nhận được.
– Lễ phóng sinh: thường thả cá, chim hoặc các con vật khác để tạo phước, cầu an cho gia đình và những người thân yêu.
– Tụng kinh và cầu nguyện: Trong ngày Rằm tháng 7, các Phật tử thường đến chùa để tụng kinh, nghe giảng pháp và cầu nguyện cho các vong hồn được siêu thoát. Đây cũng là dịp để mọi người tu dưỡng tâm hồn, rèn luyện đạo đức và hướng thiện.
– Làm từ thiện: Lễ Vu Lan cũng là dịp để chúng ta tham gia các hoạt động thiện nguyện, giúp đỡ người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn.
Những việc nên làm và cần tránh vào ngày Rằm tháng 7
Những việc nên làm:
– Viếng mộ tổ tiên: Thể hiện lòng hiếu kính và biết ơn đối với các bậc tiền nhân qua việc dọn dẹp, thắp hương và viếng thăm mộ.
– Đi chùa lễ Phật: Cầu bình an, sức khỏe và sự an lành cho ông bà, cha mẹ và các thành viên trong gia đình.
– Tham gia Đại lễ Vu Lan: Tham dự các nghi lễ tại chùa như nghi thức Bông hồng cài áo, thả đèn hoa đăng, lễ cầu siêu, và phóng sinh để tạo phước lành.
– Chuẩn bị mâm cỗ cúng Rằm tháng 7: Chuẩn bị mâm cỗ cúng gia tiên và chúng sinh, cầu mong những điều tốt đẹp đến với gia đình.
– Hướng thiện và làm việc tốt: Giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn, làm từ thiện để tích lũy phước đức và lan tỏa tình yêu thương.
Những việc nên tránh:
– Hạn chế đi chơi đêm: Tháng 7 âm lịch là thời điểm nhiều vong hồn lang thang, nên hạn chế ra ngoài vào ban đêm để tránh gặp phải những điều không may.
– Tránh đốt tiền, vàng mã: Việc đốt quá nhiều vàng mã có thể thu hút ma quỷ và gây ra những phiền toái không mong muốn.
– Không nhổ lông chân: Theo quan niệm dân gian, nhổ lông chân trong tháng này có thể gặp phải những điều xui xẻo, vì “một sợi lông chân quản ba con quỷ”.
– Tránh phơi quần áo ban đêm: Ma quỷ có thể “mượn tạm” quần áo để mặc, do đó nên hạn chế phơi quần áo vào buổi tối.
– Không ăn vụng đồ cúng: Tôn trọng sự linh thiêng của các nghi lễ, tuyệt đối không ăn đồ cúng trước cúng xong.
– Không nhặt tiền lẻ rơi: Tiền lẻ trên đường có thể là tiền cúng chúng sinh, nhặt lên có thể mang lại điều không may.
– Tránh treo chuông gió ở đầu giường: Chuông gió có thể thu hút ma quỷ, nên hạn chế treo ở nơi ngủ để tránh gây ra những rắc rối tâm linh.
Như vậy, những nghi thức, hoạt động trong ngày rằm tháng 7 đều mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, góp phần giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa, đạo đức tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Mong rằng với những thông tin trên, bạn sẽ hiểu hơn về ngày lễ lớn này. Dasdoor chúc bạn chuẩn bị ngày lễ thật suôn sẻ và không quên dành thời gian cho gia đình trong ngày lễ Vu Lan này!